WNĘTROSTWO
Wnętrostwo /cryptorchismus/ jest to zatrzymanie jądra na drodze jego prawidłowego zstępowania.
Epidemiologia
Oceniając w 1 roku życia u donoszonych noworodków stwierdza się u 1 % wnętrostwo. Jest to najczęstsza wada wrodzona w zakresie układu płciowego u chłopców.
Wnętrostwo dzielimy na :
• Jadra badalne
• Jądra niebadalne
Diagnostyka
Badanie fizykalne, palpacyjne jest metodą pozwalającą na zdiagnozowanie wnętrostwa i rozpoznanie jąder badalnych lub niebadalnych. Nie wykazano korzyści wykonywania dodatkowych badań obrazowych tj. USG, CT, MRI, angiografii. Badanie palpacyjne powinno być wykonane w ciepłym pomieszczeniu, ciepłymi dłońmi, w pozycji leżącej , stojącej i ze skrzyżowanym nogami /po turecku/. Przesuwając dłońmi wzdłuż kanału pachwinowego należy delikatnie wyczuć jądro i następnie próbować zsunąć je do worka mosznowego sprawdzając jego ruchomość i pozostawanie w worku mosznowym.
Jednostronne jądro niebadalne sugeruje jego brak lub atrofię. Należy sprawdzić czy nie ma jądra w innych nietypowych dla niego miejscach – jadra ektopiczne. Po znieczuleniu pacjenta wskazane jest ponowne badanie, ponieważ część jąder niebadalnych udaje się wówczas wyczuć. Obustronne jądra niebadalne wymagają diagnostyki w kierunku zaburzeń różnicowania płci - DSD.
Leczenie
Leczenie wnętrostwa powinno być przeprowadzone około 12 miesiąca życia przed ukończeniem 18msc. Zalecenie to jest uwarunkowane konsekwencjami występującymi w wieku dorosłym: obniżania płodności /spermatogenezą/, produkcji hormonalnej i ryzyka nowotworów w jadrach niezstąpionych w wieku dorosłym.
Leczenie opiera się na leczeniu chirurgicznym: rewizji kanału pachwinowego i orchidopexii. W 90% wnętrostwu towarzyszy przepuklina pachwinowa skośna wrodzona wymagająca oddzielenia i jednoczasowego zaopatrzenia. (Schemat 1.)
Leczenie hormonalne /ludzka gonadotropina kosmówkowa hCG lub hormon uwalniający gonadotropinę GnRh/ stosowane u pacjentów z wnętrostwem wykazuje skuteczność 20%. Niestety u 20% chorych, u których jądro po leczeniu hormonalnym zstąpiło do moszny , po zaprzestaniu podawania leku ponownie wstępuje. Leczenie to należy stosować jako wspomagające, nie jest ono powszechnie zalecane.
1. Jadra wędrujące nie wymagają leczenia operacyjnego
2. Badanie fizykalne jest podstawowym badaniem przy diagnostyce wnętrostwa.
3. Leczenie operacyjne wnętrostwa powinno być przeprowadzone około 12 miesiąca życia, ale przed 18 miesiącem.
4. Laparoskopia jest techniką z wyboru w przypadku jąder niebadalnych i pozwala zarówno na diagnostykę jak i leczenie jader brzusznych , posiadając również możliwość leczenia jader brzusznych obustronnych podczas jednej operacji.
5. Leczenie hormonalne nie jest leczeniem standardowym.
